Enjoy the rhythm van Louis Armstrong op je overvaart naar Isla Mujeres, Mexico
Zet het volgende nummer op Spotify op, draai je volume op stand tien en laat je meevoeren door Louis Armstrong. Dit klassieke nummer symboliseert het cliché van het toerisme en de schoonheid die je nog steeds vindt op Isla Mujeres.
Isla Mujeres: luxe en historie of paradijs en vervuiling, wat kies jij?
Blog 31
Zon of schaduw? Luxe of historie? Paradijs of vervuiling? Wat kies jij op een eiland waar Maya-godinnen ooit regeerden en tegenwoordig de toeristen overheersen? KLM-purser Elle Verbeek neemt je mee naar de dualiteit van Isla Mujeres.
Witte hotels aan het strand, sproeiende fonteinen en wuivende palmbomen. Je verlaat alle clichés van Cancún zodra je de boot naar Isla Mujeres neemt. Nou ja, bijna alle clichés: ‘What a wonderful world’ van Louis Armstrong schalt door de speakers en de lucht geurt naar zonnebrandcrème en zout. Maar terwijl Cancún langzaam achter je verdwijnt, verandert er iets.
Een eiland van godinnen en rituelen
Je nadert Isla Mujeres, het vrouweneiland. Lang voor de veerboten met toeristen af en aan voeren, was Isla Mujeres een heilige plek. Dit eiland was gewijd aan Ixchel, de Maya-godin van de vruchtbaarheid, de genezing en de maan. Maya-vrouwen maakten maandenlange reizen naar dit eiland waar ze baden voor een veilige bevalling, vruchtbaarheid of helende krachten.
De priesteressen die hier woonden, leefden in harmonie met de natuur. Ze gebruikten planten en kruiden voor traditionele genezingen, lazen de tekens van de maan en zee en voerden rituelen uit bij zonsopkomst.
De harmonie tussen natuur en traditie
De gewoonten van de Maya’s waren sterk verbonden met de natuurlijke cycli. Ze geloofden dat respect voor de natuur zorgde voor balans en overvloed. Een principe dat vandaag de dag verloren is gegaan.
Wanneer toerisme en traditie botsen
Tegenwoordig overspoelt het lawaai van de moderne wereld die magie. Wanneer je van de ferry stapt, razen de golfkarretjes met brommende motoren voorbij. Zie je toeristen met plastic sombrero’s overal waar je kijkt. En puilen de winkels uit met neongekleurde souvenirs, die weinig met het eiland te maken hebben. Hier en daar drijven lege waterflesjes langs de kust, de moderne versie van een offer zeg maar: eentje, waar niemand om gevraagd heeft.
Massatoerisme neemt over
Het is een dubbelzinnig fenomeen. Aan de ene kant biedt het broodnodige werk en inkomen voor de lokale bevolking. Families zijn afhankelijk van de hotels, restaurants en winkels die de bezoekers bedienen. Maar het massatoerisme eist ook zijn tol op de natuur en de geest van het eiland. Het subtiele evenwicht dat de Maya’s zo zorgvuldig bewaakten, lijkt een verre herinnering.
Playa Norte: paradijs of cliché?
Maar waar vind je dan nog iets authentieks op het eiland? Is het Playa Norte, het Caribische paradijs uit je dromen? Wit poederzand dat tussen je tenen glijdt, helderblauw water en wuivende palmbomen, die schaduw bieden. Beachclubs, zoals Zama, serveren verse ceviche en koude margarita’s, terwijl je geniet van het uitzicht op de zee en het vaste land. Maar authentiek? Tussen alle Insta fotoshoots? Nee, niet echt.
Punta Sur: waar de zon als eerste schijnt
Dan maar naar het zuiden van het eiland: Punta Sur. De kliffen van Punta Sur zijn de eerste plek in Mexico waar de zon opkomt. Hier staat de tempel van Ixchel. Lang voor de toeristen kwamen, brachten de Maya-vrouwen hier hun offers en voerden priesteressen rituelen uit bij zonsopkomst. Ook daar sta je in de rij tussen de toeristenstroom.
Oog in oog met de walvishaaien
Vind je die authenticiteit die je zoekt in het helderblauwe water van de oceaan, die het eiland omsluit? Tussen juni en september is dit het leefgebied van walvishaaien. Deze enorme, vriendelijke vissen komen voor hun guilty pleasure, plankton.
Terwijl je naast ze in het water ligt, zie je hun gestippelde lichamen voorbijglijden. Indrukwekkend, bijna surrealistisch. Alsof je deel uitmaakt van een natuurdocumentaire.
Maar zeg nu zelf, zit hier over een uur weer een volgende groep met twaalf aanbidders? Ja. Aan de andere kant zolang je de dieren niet lokt met eten en ze hun gang laat gaan in hun natuurlijke omgeving is het natuurlijk wel een ervaring op zich.
De dualiteit van Isla Mujeres
Persoonlijk raakt Isla Mujeres me door de dualiteit. Terwijl je langs de kust wandelt, zie je kinderen spelen in het zand, lokalen die hun waar aanbieden en toeristen die selfies maken bij de ondergaande zon. Het is een mix van werelden. Een voortdurende balans tussen waardigheid en massatoerisme.
Duurzaam toerisme en natuurbehoud op het eiland
Toch zijn er initiatieven die de balans tussen toerisme en natuur herstellen. Verschillende organisaties bieden eco-vriendelijke tours aan waarbij respect voor de natuur centraal staat.
Zo zijn er snorkeltochten waarbij gidsen uitleg geven over het fragiele ecosysteem van het koraalrif en het belang van natuurbehoud. Sommige aanbieders gebruiken elektrische boten en verminderen zo de impact op het milieu.
Daarnaast werken lokale ondernemers steeds vaker samen met duurzame accommodaties die plastic vermijden, regenwater opvangen en zonne-energie gebruiken. Het zijn kleine stappen, maar ze maken een verschil voor de toekomst van het eiland.
De keuze die ons allemaal wordt geboden
Misschien is dat wel wat Isla Mujeres laat zien, hoe breekbaar de balans is. En welke keuze je hebt als bezoeker. Langzaam loop je de ferrybrug weer op. Je bemachtigt een plaatst op het binnendek. Buiten is het vol. Je kijkt naar het eiland en de zee door de ramen, beslagen door de zoutkristallen van de zee. Terug naar het vaste land.
Fun facts
Lees de volgende fun facts over Isla Mujeres:
- In 1517 ontdekte de Spaanse ontdekkingsreiziger Francisco Hernández de Córdoba het eiland en noemde het “Isla Mujeres” vanwege de vele vrouwelijke godinnenbeelden.
- De symbolen van Ixchel zijn de maan, een konijn -vruchtbaarheid- en een slang -genezing en wijsheid. Soms wordt zij zittend afgebeeld op een krokodil of samen met een krokodil, wat haar relatie met de aarde symboliseert.
- Isla Mujeres is slechts 7 kilometer lang en 650 meter breed, ideaal om te verkennen per fiets of golfkar.
- Oorspronkelijk was Isla Mujeres een vissersgemeenschap voordat het een populaire toeristische bestemming werd.
- Elk jaar wordt het “Festival de Ixchel” gevierd, waarbij de Maya-cultuur en de godin Ixchel worden geëerd.
What’s next?
Isla Mujeres is zeker een mooi eiland. Toch vond ik het lastig om dit artikel te schrijven vanwege alle tegenstrijdigheden, die ik op het eiland ervaarde.
Ga mee naar het volgende artikel over Buenos Aires. Het Zuid-Amerikaanse Parijs heeft mijn hart veroverd. Ga mee op de fietstour door de stad en lees nu hoe deze metropool haar plek heeft ingenomen in mijn hart in de volgende blog: Buenos Aires, vind schoonheid in de Chaos van deze Stad.